Tuesday, April 26, 2011

258. Romani et Hostium Urbs




Ōlim peditēs Rōmānī cum equitibus vēlōcibus in hostium urbem iter faciēbant. Ubi nōn longē āfuērunt, rapuērunt agricolam, quī eīs viam brevem et facilem dēmōnstrāvit. Iam Rōmānī moenia alta, turrīs validās aliaque opera urbis vidēre poterant. In moenibus stābant multī prīncipēs.

Prīncipēs ubi vidērunt Rōmānōs, iussērunt cīvīs lapidēs aliaque tēla dē mūrīs iacere. Tum mīlitēs fortēs continērī ā proeliō nōn poterant et ācer imperātor signum tubā darī iussit. Summā vī omnēs properāvērunt.

Imperātor Sextō lēgātō impedīmenta omnia mandāvit. Sextus impedīmenta in summō colle conlocāvit. Grave et ācre erat proelium, sed hostēs nōn parēs Rōmānīs erant. Aliī interfectī, aliī captī sunt. Apud captīvōs erant māter sororque rēgis. Paucī Rōmānōrum ab hostibus vulernātī sunt. Secundum proelium Rōmānīs erat grātum. Fortūna fortibus semper favet.


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

249. Pons in Germania




Salūs sociōrum erat semper cāra Rōmānīs. Ōlim Gallī, amīcī Rōmānōrum, multās iniūriās ab Germānīs quī trāns flūmen Rhēnum vivēbant accēperant. Ubi lēgāti ab iīs ad Caesarem imperātōrem Rōmānum vēnērunt et auxilium postulāvērunt, Rōmānī magnīs itineribus ad hostium fīnīs properāvērunt.

Mox ad rīpās magnī flūminis vēnērunt. Imperātor studēbat cōpiās suās trāns fluvium dūcere, sed nūllā viā poterat. Nūllās nāvīs habēbat. Alta erat aqua. Imperātor autem, vir clārus, numquam adversā fortūnā commōtus, novum cōnsilium cēpit. Iussit suōs in lātō flūmine facere pontem. Numquam anteā pōns in Rhēnō vīsus erat. Hostēs ubi pontem quem Rōmānī fēcerant vīdērunt, summō terrōre commōti, sine morā fugam parāre incēpērunt.

(image: The Rhine)

TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

240b. Terror Cimbricus II




Marius tum in Āfricā bellum gerēbat. Sine morā ex Āfricā in Italiam vocātus est. Cōpiās novās nōn sōlum tōtī Italiae sed etiam prōvinciīs sociōrum imperāvit. Disciplīnā autem dūrā labōribusque perpetuīs mīlitēs exercuit. Tum cum peditibus equitibusque, quī iam proeliō studēbant, ad Germānōrum castra celeriter properāvit. Diū et ācriter pugnātum est. Dēnique barbarī fūgērunt et multī in fugā ab equitibus sunt interfectī. Marius pater patriae vocātus est.


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

240a. Terror Cimbricus I




Ōlim Cimbrī et Teutonēs, populī Germāniae, cum fēminīs līberīsque Italiae adpropinquāverant et cōpiās Rōmānās maximō proeliō vīcerant. Ubi fuga legiōnum nūntiāta est, summus erat terror tōtīus Rōmae, et Rōmānī, graviter commōtī, sacra crēbra deīs faciēbant et salūtem petēbant.

Tum Mānlius ōrātor animōs populī ita cōnfirmāvit: "Magnam calamitātem accēpimus. Oppida nostra ā Cimbrīs Teutonibusque capiuntur, agricolae interficiuntur, agrī vāstantur, cōpiae barbarōrum Rōmae adpropinquant. Itaque, nisi novīs animīs proelium novum faciēmus et Germānōs ex patriā nostrā sine morā agēmus, erit nūlla salūs fēminīs nostrīs līberīsque. Servāte līberōs! Servāte patriam! Anteā superātī sumus quia imperātōrēs nostrī fuērunt īnfirmī. Nunc Marius, clārus imperātor, quī iam multās aliās victōriās reportāvit, legiōnēs dūcet et animōs nostrōs terrōre Cimbricō līberāre mātūrābit."


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

229. Tarpeia Perfida II




Tarpēia, commōta ōrnāmentīs Sabīnōrum pulchrīs, diū resistere nōn potuit et respondit: "Date mihi ōrnāmenta quae in sinistrīs bracchiīs geritis, et celeriter cōpiās vestrās in Capitōlium dūcam." Nec Sabīnī recūsāvērunt, sed per dūrās magnāsque castellī portās properāvērunt quō Tarpēia dūxit et mox intrā validōs et altōs mūrōs stābant.

Tum sine morā in Tarpēiam scūta graviter iēcērunt; nam scūta quoque in sinistrīs bracchiīs gerēbant. Ita perfida puella Tarpēia interfecta est; ita Sabīnī Capitōlium occupāvērunt.


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

218. Tarpeia Perfida I




Sabīnī ōlim cum Rōmānīs bellum gerēbant et multās victōriās reportāverant. Iam agrōs proximōs mūrīs vāstābant, iam oppidō adpropinquābant. Rōmānī autem in Capitōlium fūgerant et longē perīculō aberant. Mūrīs validīs et saxīs altīs crēdēbant. Frūstrā Sabīnī tēla iaciēbant, frūstrā portās dūrās petēbant; castellum occupāre nōn poterant.

Deinde novum cōnsilium cēperunt. Tarpēia erat puella Rōmāna pulchra et superba. Cotīdiē aquam cōpiīs Rōmānīs in Capitōlium portābat. Eī non nocēbant Sabīnī, quod ea sine armīs erat neque Sabīnī bellum cum fēminīs līberīsque gerēbant.

Tarpēia autem maximē amābat ōrnāmenta aurī. Cotīdiē Sabīnōrum ōrnāmenta vidēbat et mox ea dēsīderāre incipiēbat. Eī ūnus ex Sabīnīs dīxit, "Dūc cōpiās Sabīnās intrā portās, Tarpēia, et maxima erunt praemia tua."



TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

188. Pueri Titus, Marcus et Quintus




Mārcus. Ubi fuistis, Tite et Quīnte?
Titus. Ego in meō lūdō fuī et Quīntus in suō lūdō fuit. Bonī puerī fuimus. Fuitne Sextus in vīcō hodiē?
M. Fuit. Nūper per agrōs proximōs fluviō properābat. Ibi is et Cornēlius habent nāvigium.
T. Nāvigium dīcis? Aliī nārrā eam fābulam!
M. Vērō, pulchrum et novum nāvigium!
Quīntus. Cuius pecūniā Sextus et Cornēlius id nāvigium parant? Quis iīs pecūniam dat?
M. Amīcī Cornēlī multum habent aurum et puer pecūniā nōn eget.
T. Quō puerī nāvigābunt? Nāvigābuntne longē ā terrā?
M. Dubia sunt cōnsilia eōrum. Sed hodiē, crēdo, sī ventus erit idōneus, ad maximam īnsulam nāvigābunt. Iam anteā ibi fuērunt. Tum autem ventus erat perfidus et puerī magnō in perīculō erant.
Q. Aqua ventō commōta est inimīca nautīs semper, et saepe perfidus ventus nāvigia rapit, agit, dēletque. Iī puerī, sī nōn fuerint maximē attentī, īrātā aquā et validō ventō superābuntur et ita interficientur.


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

Monday, April 25, 2011

200. Perseus et Andromeda IV




Perseus semper proeliō studēbat et respondit, "Verba tua sunt maximē grāta," et laetus arma sua magica parāvit.

Subitō mōnstrum vidētur; celeriter per aquam properat et Andromedae adpropinquat. Eius amīcī longē absunt et misera puella est sōla. Perseus autem sine morā super aquam volāvit. Subitō dēscendit et dūrō gladiō saevum mōnstrum graviter vulnerāvit.

Diū pugnātur, diū proelium est dubium. Dēnique autem Perseus mōnstrum interfēcit et victōriam reportāvit. Tum ad saxum vēnit et Andromedam līberāvit et eam ad Cēpheum dūxit.

Is, nūper miser, nunc laetus, ita dīxit: "Tuō auxiliō, mī amīce, cāra fīlia mea est lībera; tua est Andromeda." Diū Perseus cum Andromedā ibi habitābat et magnopere ā tōtō populō amābatur.


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

193. Perseus et Andromeda III




Cēpheus, adversā fortūnā maximē commōtus, discessit et multīs cum lacrimīs populō Aethiopiae verba ōrāculī nārrāvit. Fāta Andromedae, puellae pulchrae ā tōtō populō dēplōrābantur, tamen nūllum erat auxilium.

Deinde Cēpheus cum plēnō trīstitiae animō cāram suam fīliam ex oppidī portā ad aquam dūxit et bracchia eius ad saxa dūra revīnxit. Tum amīcī puellae miserae longē discessērunt et diū mōnstrum saevum exspectāvērunt."

Tum forte Perseus, ālīs frētus, super Aethiopiam volābat. Vīdit populum, Andromedam, lacrimās, et, magnopere attonitus, ad terram dēscendit. Tum Cēpheus eī tōtās cūrās nārrāvit et ita dīxit: "Pārēbō verbīs ōrāculī, et prō patriā fīliam meam dabō; sed sī id mōnstrum interficiēs et Andromedam servābis, tibi eam dabō."


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

171. Perseus et Andromeda II




Tum ōrāculum ita respondet: "Mala est fortūna tua. Neptūnus, magnus aquārum deus, terrae Aethiopiae inimīcus, eās poenās mittit. Sed parā īrātō deō sacrum idōneum et mōnstrum saevum ex patriā tuā agētur. Andromeda fīlia tua est mōnstrō grāta. Dā eam mōnstrō. Servā cāram patriam et vītam populī tuī."

Andromeda autem erat puella pulchra. Eam amābat Cēpheus maximē.

(image: Andromeda constellation)

TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

168. Perseus et Andromeda I




Perseus fīlius erat Iovis, maximī deōrum. Dē eō multās fābulās nārrant poētae. Eī favent deī, eī magica arma et ālās dant. Eīs tēlīs armātus et ālīs frētus ad multās terrās volābat et mōnstra saeva dēlēbat et miserīs īnfirmīsque auxilium dabat.

Aethiopia est terra Āfricae. Eam terram Cēpheus regēbat. Eī Neptūnus, maximus aquārum deus, erat īrātus et mittit mōnstrum saevum ad Aethiopiam. Ibi mōnstrum nōn sōlum lātīs pulchrīsque Aethiopiae agrīs nocēbat sed etiam domicilia agricolārum dēlēbat, et multōs virōs, fēminās, līberōsque necābat. Populus ex agrīs fugiēbat et oppida mūrīs validīs mūniēbat.

Tum Cēpheus magnā trīstitiā commōtus ad Iovis ōrāculum properat et ita dīcit: "Amīcī meī necantur; agrī meī vāstantur. Audī verba mea, Iuppiter. Dā miserīs auxilium. Age mōnstrum saevum ex patriā."

(image: Cepheus constellation)

TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

146-150. Cornelia et Ornamenta Eius




Apud antīquās dominās, Cornēlia, Āfricānī fīlia, erat maximē clāra. Fīliī eius erant Tiberius Gracchus et Gāius Gracchus. Iī puerī cum Cornēliā in oppidō Rōmā, clārō Italiae oppidō, habitābant. Ibi eōs cūrābat Cornēlia et ibi magnō cum studiō eōs docēbat. Bona fēmina erat Cornēlia et bonam disciplīnam maximē amābat.

Proximum domiciliō Cornēliae erat pulchrae Campānae domicilium. Campāna erat superba nōn sōlum fōrmā suā sed maximē ōrnāmentīs suīs. Ea laudābat semper. "Habēsne tū ūlla ōrnāmenta, Cornēlia?" inquit. "Ubi sunt tua ōrnāmenta?"

Deinde Cornēlia fīliōs suōs Tiberium et Gāium vocat. "Puerī meī," inquit, "sunt mea ōrnāmenta. Nam bonī līberī sunt semper bonae fēminae ōrnāmenta maximē clāra."


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.

136-140. Niobe et Filii Eius




Niobē, rēgīna Thēbānōrum, erat pulchra fēmina sed superba. Erat superba nōn sōlum fōrmā suā marītīque potentiā sed etiam magnō līberōrum numerō. Nam habēbat septem fīliōs et septem fīliās. Sed ea superbia erat rēgīnae causa magnae trīstitiae et līberīs causa dūrae poenae.

Apollō et Diāna erat līberī Lātōnae. Iīs Thēbāni sacra crēbra parābant. Oppidānī amābant Lātōnam et līberōs eius. Id superbae rēgīnae erat molestum. "Cūr," inquit, "Lātōnae et līberīs sacra parātis? Duōs līberōs habet Lātōna; quattuordecim habeō ego. Ubi sunt mea sacra?"

Lātōna, iīs verbīs īrāta, līberōs suōs vocat. Ad eam volant Apollō Diānaque et sagittīs suīs miserōs līberōs rēgīnae superbae dēlent. Niobē, nūper laeta, nunc misera, sedet apud līberōs interfectōs et cum perpetuīs lacrimīs eōs dēsīderat.


TEXT SOURCE: Latin for Beginners, by Benjamin Leonard D'Ooge (1911), with a vocabulary list in the back.